Nastajanje biatlona

Istorija Zimski sportovi Nastajanje biatlona

Biatlon je kombinacija dva potpuno različita sporta - nordijskog skijanja i streljaštva. Dok trčanje na skijama iziskuje velike fizičke napore, streljaštvo traži bistru glavu i smireno i opušteno telo.

Sport vodi poreklo iz obuke norveških vojnika. Prvo poznato takmičenje je zabeleženo 1767 među graničnim patrolama Švedske i Norveške kada su odmerili snage u štafetnoj trci. Sto godina kasnije, 1861. godine, u Norveškoj je osnovan prvi klub "Trisil Rifl".

Postepeno se kao širio Skandinavijom najpre kao oblik vojničke obuke. Pod imenom "vojnička patrola", kombinacija skijaškog trčanja i pucanja je prvi put takmičarski prikazana na Zimskim Olimpijskim igrama 1924. godine u francuskom Chamoniu kada je vojna patrola Francuske demonstrirala biatlon.

Zatim se kao sportska demonstracija pojavio na igrama 1928, 1936. i 1948, ali nije dobio status Olimpisjkog sporta, obzirom da su postojale nesuglasice o pravilima. Sredinom 1950-ih, biatlon se širio kao takmičarski sport u Švedskoj i Rusiji i dobijao na popularnosti među gledaocima. Zahvaljujući širenju popularnosti vraćen je na OI i postao jedan od prestižnijih sportova, naročito u disiplini štafeta. Prvo svetsko prvenstvo u biatlonu održalo se 1958 u Austriji, a 1960 je postao stalni sport na ZOI.

Sredinom sedamdesetih uvedena su i takmičenja u sprintu, ustanovljene male elektronske mete, a sve je kulminiralo na Kongresu 1980. godine u Sarajevu, kada su i žene dobile pravo nastupa. Naredne godine biatlonke su debitirale u Svjetskom kupu u češkom Jahimovu. Na ZOI 1992 u Albertvilu, po prvi put su se i žene takmičile.

Na takmičenjima od 1958. do 1965, korišćena je municija jakog punjenja (.30-06, 7.62mm NATO) da bi .22LR punjenje bilo standardizovano od 1978. Najpre je municija nošena na opasačima, a takmičenje se odvijalo trčanjem na 20 km, pojedinačno, sa četiri gađanja na metama na udaljenosti od 100m, 150m, 200m i 250m. Od 1966. rastojanje do mete je smanjeno na 150m, a uvedena je i disciplina štafete. Sledeća promena je bila smanjenje razdaljine na 50m - 1978, a mehaničke mete su uvedene 1980 na ZOI u Lejk Plesidu. Najnovije, elektronske mete (po izgledu imitacija mehaničkih) se sada koriste na važnijim takmičenjima, Svetski kup, Svetsko prvenstvo i ZOI. Mete sa kompjuterski nadgledanim senzorima su povoljnije ne samo iz razloga što je potrebno manje sudija, već i za potrebe TV prenosa.

Organizacija
U engleskom Sandharstu, 3. avgusta 1948. godine osnovana je Svetska federacija biatlona i modernog petoboja - Union Internationale de Pentathlon Moderne et Biathlon (UIPMB) sa 17 članica. Cilj je bio standardizacije pravila biatlona i modernog pentatlona.

1993, biatlonska "grana" UIPMB-a oformila je International Biathlon Union (IBU), koji se zvanično odvojio 1998. sa sedištem u Salzburgu. Danas Federacija ima 57 članova medu kojima je i Biatlon savez Srbije.

Olimpijske igre Broj biatlon takmičenja

Biatlon discipline po redosledu pojavljivanja:
- 20 km / 15 km žene
- Relay (Štafeta)
- Sprint
- Pursuit (Potera)
- Mass start

Žene Muškarci

Squaw Valley 1960    0    1
Innsbruck 1964        0    1
Grenoble 1968       0    2
Sapporo 1972          0    2
Innsbruck 1976        0    2
Lake Placid 1980 0    3
Sarajevo 1984           0    3
Calgary 1988             0    3
Albertville 1992 3    3
Lillehammer 1994    3    3
Nagano 1998       3    3
Salt Lake City 2002 4    4
Torino 2006           5    5
Vancouver 2010    5    5
Sochi 2014    5    5

Izvor: savremenisport.com ; olympic.org