Istorija umetničkog klizanja

Istorija Zimski sportovi Istorija umetničkog klizanja

Istorija umetničkog klizanja

Dok su se ljudi klizali već vekovima, umetničko klizanje je nastalo tek sredinom 19 veka. 1772 godine englez Robert Jones, je bio prvi poznati klizač u umetničkom klizanju, ali forma klizanja i stil izmislio je američki klizač Jackson Haines (koji se smatra ocem umetničkog klizanja) predstavio svoje slobodne i zadivljujuće tehnike sredinom 1860-ih. Uprkos popuralnosti u Evropi, Haine-ov “Internacionalni stil” nije došao do Amerike sve do kasno posle njegove smrti.

Međunarodna klizačka organizacija je osnovana 1892. Prvo evropsko prvenstvo, tada samo za muškarce, je održano 1891 a prvo Svetsko prvenstvo, takođe tada samo za muškarce je održana 1896 godine gde je pobedio Gilbert Fuchs. 1902, jedna žena, Madge Syers, ušla je u takmičenje po prvi put, gde je završila kao drugolasirana učesnica. ISU je odmah posle toga zabranio ženama takmičenje protiv muškaraca, ali je zato osnovao odvojeno takmičenje specijalno za dame, godine 1906. Sportska disciplina je prvi put uvedena 1908 na Svetskom prvenstvu, gde su prvu pobedu odneli Anna Hübler & Heinrich Burger. Prva olimpijada sa umetničkim klizanjem kao standardnom disciplinom održala se iste godine 1908.

Tokom 20. marta, 1914 međunarodno klizačko takmičenje je održano u New Haven, Konetikat predak internacionalnog amerilkog kao i kanadskog današnjeg modernog nacionalnog takničenja. U svakom slučaju takmičenje je bilo prekinuto, i nikad do kraja održanog zbog izbijanja Prvog svetskog rata.

Tokom 1920 i 1930 godina, klizačkom scenom je dominirala odrežena dama po imenom Sonja Heni, koja je razvila i iskoristila takmičarski uspeh da bi započela i profesionalnu karijeru filmske zvezde i klizača na turneji.. Henie je takođe osnovala modu za ženske klizačice uvodeći kratke haljinice i bele sličuge. Tih godina u muškoj konkurenciji najbolji su bili Gillis Grafström kao i Karl Schäfer.

Klizačka takmičenja su opet bila prekinuta zbog izbijanja Drugog svetskog rata. Posle rata, dok se Evropa još oporavljala obnavnjala od bitki i gubitaka, klizačkom scenom su počele da dominiraju klizači iz SADa i Kanade koje su uvele neke nove tehničke inovacije u dotični sport. Dik Baton, 1948 i 1952 Olimpijski šampion, je bio prvi klizač koji je izveo dvostruki aksel kao i triple loop jumps, kao i tada nepoznatu piruetu flying camel.

Prvo Svetsko prvenstvo u disciplini plesnih parova održalo se tek 1952. U prvim godinama, u plesu su ubedljivo dominirali Britanski klizači. Prvi osvajači klizačkih titula u plesu bili su Jean Westwood & Lawrence Demmy.

Dana 15. februara, 1961, ceo tim umetničkih klizača Sjediljenih američkih država je poginuo u avionskom udesu Sabena Flight 548 iznad Brisela, Belgija na putu ka Svetskom prvenstvu koji se tada održavao u Pragu. Ova tragedija znatno je unazadila američku klizačku scenu koja je morala opet da se nanovo izgrađuje.

U istom trenutku, Sovjetska unija postaje dominantna figura u celom sportu, naročito u sportskim i plesnim disciplinama. Na svim Zimskim Olimpijskim igrama od 1964 do današnjeg dana, Sovjetski (kasnije Ruski) parovi osvajali su zlato, što se smatra najdužom uzastupnom pobedom jedne države u modernoj istoriji sveta. (Tokom 2002 godine, Rusi Yelena Berezhnaya i Anton Sikharulidze podelili su zlato sa kanatskim parom Jamie Sale i David Pelletier, uspevši da ne prekinu lanač konstantnih pobeda Rusije.)

Compulsory figures formalno je obuhvatalo 60% od cele ocene u pojedninačnom klizanju, što je nažalost značilo da bi klizači koji naprave sebi veliko vođstvo na početku takmičenja mogli osvojiti zlato, čak i ako su bili mediokriteti u slobodnom programu. Kako je televizija počela da prati i izveštava sa klizačkih događaja, čitavo klizanje je postalo više od ozbiljnog sporta. Početkom 1968, ISU počinje rigoroznije da kontroliše telesnu težinu takmičara, a 1973, uveden je prvi put kratki program. Vremenom su figures potpuno eliminisane iz čitavog sporta1990, Midori Ito je izvela trostruki aksel ušavši u istoriju kao prva žena koja je to uspela, dok je Kurt Browning kao muškarac prvi izveo quadruple skok.

Televizija takođe igra važnu ulogu ignorišući i brišući naziv amaterski sport i pravila koja su ga pratila. U nameri da zadrže klizače koji bu sigurno vrlo brzo digli ruke od svega i odustali od profesionalnih klizačkih takmičenja, godine 1995 ISU komitet je uložio veoma veliku količinu novca za veća takmičenja, da bi im se to vratilo u oba smisla prodavajući prava za tv prenose.

Umetničko klizanje je veoma popuralan i važan deo Zimskih Olimpijskih igara, u kojima elegancija i gracioznost, što učesnika, a što i njihovih pokreta privlači i dan danas veoma veliku pažnju i oduševljenje ogromnog broja navijača. Ono što takođe nije iznenađujuće je da je činjenica da najbolji klizači pokazuju iste psihičke i psihološke atribute kao i gimnastičari. Većina najboljih klizača dolazi baš iz Rusije i SAD koje su već tradicionalno jake u toj vrsti sporta.

Izvor: Markovicmarija's Blog (markovicmarija.wordpress.com)